20 Μαρτίου: Διεθνής Ημέρα της Γαλλοφωνίας

20 Μαρτίου: Διεθνής Ημέρα Γαλλοφωνίας
Η Ελλάδα μέλος της Γαλλοφωνίας από το 2004
Με τη συμμετοχή μας στη Γαλλοφωνία στηρίζουμε την πολυγλωσσία και μέσω αυτής την ελληνική γλώσσα

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

9ο Πανελλήνιο και Διεθνές Συνέδριο Καθηγητών Γαλλικής - Αθήνα, 20-23 Οκτωβρίου 2016 «Διδάσκουμε τη γαλλική γλώσσα και τον πολιτισμό: χτίζουμε κοινωνικο-ανθρωπιστικές γέφυρες»



Ο Σύνδεσμος Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης-Ελλάδα (APF FU-Grèce), σε συνεργασία με το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, την Υπηρεσία Συνεργασίας και Πολιτιστικής δράσης της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα, το Σύλλογο Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Πτυχιούχων Πανεπιστημίου Βορείου Ελλάδας, το Διεθνή Οργανισμό της Γαλλοφωνίας, τη Διεθνή Ομοσπονδία Καθηγητών Γαλλικής και τους Σχολικούς Συμβούλους Γαλλικής Γλώσσας, απευθύνει πρόσκληση υποβολής εισηγήσεων για το 9ο Πανελλήνιο και Διεθνές Συνέδριο Καθηγητών Γαλλικής το οποίο θα διεξαχθεί στην Αθήνα από τις 20 έως τις 23 Οκτωβρίου 2016 και του οποίου το θέμα είναι: 

«Διδάσκουμε τη γαλλική γλώσσα και τον πολιτισμό: χτίζουμε κοινωνικο-ανθρωπιστικές γέφυρες»
Γιατί επιλέξαμε αυτή την προβληματική;
Ο γενικός στόχος των εργασιών του Συνεδρίου είναι η εμπεριστατωμένη μελέτη της θέσης και των λειτουργιών του δίπολου γαλλική γλώσσα και πολιτισμός αφενός απέναντι στην παρούσα αυξανόμενη κινητικότητα των νέων και αφετέρου απέναντι στις διαφοροποιημένες ανάγκες τους.
Σήμερα, προκειμένου να ανταποκριθούν σε αυτό το νέο στοίχημα, οι διδάσκοντες και οι διδακτολόγοι καλούνται να χτίσουν γέφυρες κοινωνικο-ανθρωπιστικού τύπου, που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την καθημερινή πραγματικότητα της τάξης. Είναι γνωστό ότι διάφοροι παράγοντες και κοινωνικό-ψυχολογικές συνιστώσες, όπως η γλωσσική και πολιτισμική ετερογένεια και οι καινούργιες «εφηβικές κουλτούρες» αποσταθεροποιούν αυτή την καθημερινή πραγματικότητα.
Σε αυτές τις συνθήκες, η διδακτική/μαθησιακή διαδικασία της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού θα ήταν χρήσιμο να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη μιας πραγματικής κοινωνικής δράσης με στόχο την αλληλεγγύη και τη συνέργεια και συνεπώς την κοινωνικοποίηση και την ανάπτυξη της κοινωνικο-ανθρωπιστικής διάστασης του σχολικού περιβάλλοντος.
Οι άξονες των εργασιών είναι οι εξής:
Άξονας 1: «Η διαπολιτισμική εκπαίδευση χθες και σήμερα: από την αλληλοκατανόηση στη συνέργεια»
Άξονας 2: «Παράγοντες που διευκολύνουν την επικοινωνία και τη συνεργασία των μαθητών στη γαλλική γλώσσα»
Άξονας 3: «Από τη γλωσσική και λογοτεχνική κατάρτιση των εκπαιδευτικών στη διαπολιτισμική και ψυχοπαιδαγωγική κατάρτιση, με στόχο την αντιμετώπιση των νέων αναγκών»
Άξονας 4: «Η διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας σε μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες και η συμβολή της ειδικής αγωγής»
Άξονας 5: «Εκπαιδευτικές και γλωσσικές πολιτικές»
Επιστημονικό πρόγραμμα
Οι εργασίες του Συνεδρίου θα διεξαχθούν από την 21η έως την 23η Οκτωβρίου 2016. Εκτός από τις εισηγήσεις 20 λεπτών στην ολομέλεια, οι προτάσεις εισηγήσεων θα πρέπει να είναι σύμφυτες με τη θεματική του συνεδρίου και συγκεκριμένα με τους πιο πάνω άξονες καθώς και να εμπίπτουν στην ακόλουθη τυπολογία:
  • Συμπόσια (συνιστούν σε μια σειρά εισηγήσεων που αφορούν σε κοινό θέμα και του οποίο στόχος είναι οι ομιλητές να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας): 1 ώρα και 30 λεπτά παρουσίαση και 30 λεπτά συζήτηση.
  • Εισηγήσεις: 20 λεπτά για την προφορική παρουσίαση και 10 λεπτά συζήτηση.
  • Εργαστήρια εργασίας: 45 λεπτά.
  • Παρουσιάσεις βίντεο: 15 λεπτά προβολή και 15 λεπτά συζήτηση.
  • Παρουσιάσεις πόστερ.
Οι προτάσεις εισηγήσεων τις οποίες θα επιλέξει η επιστημονική επιτροπή θα πρέπει να έχουν τη μορφή μιας περίληψης (350 λέξεων και μέχρι 5 λέξεις-κλειδιά) την οποία θα συνοδεύει και μια ενδεικτική βιβλιογραφία. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής: 15 Μαΐου 2016. Οι περιλήψεις θα είναι διαθέσιμες για το πρόγραμμα και θα αποτελέσουν τα προ-πρακτικά του Συνεδρίου.
Η Επιστημονική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από εγνωσμένου κύρους Καθηγητές Πανεπιστημίου από κάθε γωνιά της Γης, θα εξετάσει τις προτάσεις των εισηγήσεων και θα απαντήσει στους ενδιαφερομένους το αργότερο μέχρι την 30η Ιουνίου 2016.
Τα πρακτικά του Συνεδρίου έχει προβλεφθεί να δημοσιευτούν σε έντυπη και σε ηλεκτρονική μορφή.
Εγγραφή στο Συνέδριο και υποβολή προτάσεων
 Και οι δυο γίνονται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του Συνεδρίου: http://apf.gr/congres2016

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016

"Επιστολές στον Λόρδο Βύρωνα.Σκέψεις για την Ελλάδα του χθες, του σήμερα, του αύριο" του Jimmy Jamar. Μετάφραση: Μιχάλη Πολίτη

"Επιστολές στον Λόρδο Βύρωνα.Σκέψεις για την Ελλάδα του χθες, του σήμερα, του αύριο"
Jimmy Jamar
Μετάφραση: Μιχάλη Πολίτη
Εκδόσεις Λοράνδου, Κέρκυρα (lorandou.editions@gmail.com)



 Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν για τη στήριξη του έργου του Βέλγου φιλέλληνα Jimmy Jamar (διάθεση πετρελαίου σε δημοτικά σχολεία ακριτικών χωριών της πατρίδας μας).
Ποιός είναι ο Jimmy Jamar

Ο Jimmy Jamar είναι προϊστάμενος της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πρωτεύουσα του Βελγίου. Ερωτευμένος με την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό διοργανώνει κάθε χρόνο στις Βρυξέλλες την εκδήλωση “12 ώρες για την Ελλάδα”. Τα έσοδα από αυτή την εκδήλωση τα διαθέτει για την αγορά πετρελαίου, το οποίο διανέμει ο ίδιος, αυτοπροσώπως, σε δημοτικά σχολεία ακριτικών περιοχών της Ελλάδας.

Για την προσφορά του στην Ελλάδα, η Ελληνική Πολιτεία τον τίμησε το 2014 με τη διάκριση του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής.


Πρόλογος του μεταφραστή
Όλα ξεκίνησαν πριν από μερικά χρόνια, σε μια μικρή παραλία της Φολεγάνδρου, όταν από ευγένεια είπα μια καλημέρα σε μια οικογένεια γαλλόφωνων, με την οποία μοιραζόμασταν τα ελάχιστα τετραγωνικά της σκιάς ενός βράχου. Ήταν ο Jimmy, η Ιωάννα και τα δυο παιδιά τους. Αυτή η απλή καλημέρα αποτέλεσε την αρχή μιας σχέσης φιλίας, η οποία κτίστηκε μέρα με τη μέρα. Στην αρχή, η σχέση μας ήταν μια σχέση που αναπτύσσουν συνήθως παραθεριστές, μια σχέση την οποία θεωρούμε συνήθως εφήμερη, μια σχέση η οποία, συνήθως, δεν έχει μέλλον.
Κουβεντιάζοντας με τον Jimmy, ανακάλυπτα κάθε μέρα όλο και περισσότερες πτυχές του εσωτερικού του κόσμου. Αν και στα χαρτιά «τεχνοκράτης» (στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής), είναι ρομαντικός, οραματιστής και συνάμα πραγματιστής, με μια αέναη διάθεση για προσφορά. Η διαλεκτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των δύο πόλων της καθημερινότητάς του, του τεχνοκράτη και του αθεράπευτα ρομαντικού, τού προσφέρει τη δυνατότητα να βλέπει με ενάργεια και ευαισθησία τα προβλήματα της δεύτερης πατρίδας του, της Ελλάδας, και να ενεργεί με πάθος για την αντιμετώπισή τους. Όπου κι αν πάει, όπου κι αν σταθεί, μιλάει για την Ελλάδα του χθες, του σήμερα, και του αύριο, καταβάλλει προσπάθεια να κινητοποιήσει τον κόσμο υπέρ των αδυνάτων.
Στο βιβλίο του κάνει αναφορά στη βοήθεια που προσέφερε στο Σπίτι του Ηθοποιού, ωστόσο αυτό που τον κατέστησε άξιο θαυμασμού και ιδιαίτερης εκτίμησης ήταν η εκδήλωση “12 ώρες για την Ελλάδα”, τα έσοδα της οποίας διατίθενται, πλέον, για την αγορά πετρελαίου, το οποίο διανέμεται σε σχολεία ακριτικών χωριών της Ελλάδας. Δίκαια η Ελληνική Πολιτεία τον τίμησε, το 2014, για την προσφορά του με τη διάκριση του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής.
Όλα αυτά, με ώθησαν μια μέρα να του προτείνω να μεταφράσω το βιβλίο του “Επιστολές στον Λόρδο Βύρωνα. Σκέψεις για την Ελλάδα του χθες, του σήμερα, του αύριο”. Κάποιοι με ρώτησαν γιατί επέλεξα το Βύρων αντί του Μπάιρον. Την απάντηση την είχε δώσει ο ίδιος ο Jimmy στο έργο του. Στις επιστολές του, ενημερώνει τον αποδέκτη τους ότι έχει ήδη περάσει στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων κι έχει καταταγεί δίπλα στους επιφανείς του Ελληνικού Έθνους κι ότι το όνομά του, ή μάλλον ο τίτλος που εκείνος φέρει, χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα ως βαφτιστικό και ως ονομασία μιας συνοικίας της Αθήνας. Δεν υπήρχε δίλημμα. Η απόδοση είχε ήδη κατοχυρωθεί!
Ας εστιάσουμε σ' αυτό το βιβλίο και τη μετάφρασή του.
Ο Jimmy υιοθετώντας την τεχνική της αποστολής επιστολών σε μια εμβληματική προσωπικότητα της Ελληνικής Επανάστασης, τον Λόρδο Βύρωνα, προσπαθεί με τον τρόπο του να συνεγείρει το αναγνωστικό του κοινό υπέρ της Ελλάδας, της Ελλάδας της κρίσης, της Ελλάδας που θέλει να ελπίζει, της Ελλάδας που λατρεύει. Μέσα από τις επιστολές του αναγνωρίζουμε και ανακαλύπτουμε όχι μόνο τον ιδεολόγο και μαχητή υπέρ των αρχών του, αλλά τον βαθύτερο εσωτερικό του κόσμο, μπολιασμένο με το αρχαίο αλλά και νεοελληνικό πνεύμα. Η ψυχή του συγκινείται εξ ίσου όταν επισκέπτεται τα μνημεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού ή όταν επισκέπτεται την Αθήνα του σήμερα, όταν διαβάζει Ελύτη, Καβάφη, Σεφέρη, Καζαντζάκη, Τσίρκα, Δήμου, Αξελό, όταν ακούει τη φωνή της Μαρίας Φαραντούρη και των βάρδων που ανέδειξε ο κόσμος του ρεμπέτικου ή όταν θυμάται, πριν από πολλά χρόνια, την επίσκεψή του στον Άθω.
Συγκινείται επίσης από πράγματα απλά, καθημερινά, αληθινά. Συγκινείται από τη φιλοξενία και την καθημερινότητα των κατοίκων της Φολεγάνδρου, δεν ξεχνά τις πρώτες του εμπειρίες σ' αυτό το ξεχασμένο νησί των Κυκλάδων. Πριν φύγει για τις Βρυξέλλες, ακόμη και τώρα, θα χαιρετήσει όλους τους φίλους του, τόσο αυτούς που συναντά στο καφενείο του Κάστρου όσο κι αυτούς που αναπαύονται στο κοιμητήριο του νησιού, αυτούς που τον υποδέχθηκαν για πρώτη φορά στο νησί πριν από τριάντα περίπου χρόνια.
Στις επιστολές του διακρίνει κανείς εύκολα την εναλλαγή της ψυχικής κατάστασής του, η οποία αποτυπώνεται στις υφολογικές του επιλογές. Άλλοτε απλώς περιγράφει ή εξιστορεί κι άλλοτε η συγκίνησή του είναι τέτοια ώστε είναι δύσκολο να τον ακολουθήσεις πάντα στους μαιάνδρους της ψυχής του. Είναι από τα πιο δύσκολα σημεία όχι μόνο για τον μεταφραστή, αλλά και για τον απλό αναγνώστη. Όταν μετέφραζα αυτά τα σημεία, θυμήθηκα μια ομιλία, πριν τριάντα περίπου χρόνια, του Γάλλου ακαδημαϊκού Dominique Fernandez, ο οποίος μιλώντας στην Κέρκυρα για τη λογοτεχνική μετάφραση, είχε πει, ότι εάν θέλουμε να αποδώσουμε πιστά ένα λογοτεχνικό έργο, πρέπει να ταυτιστούμε πλήρως με τον συντάκτη του κειμένου αφετηρίας. Μεταφράζοντας αυτά ακριβώς τα σημεία, συνειδητοποίησα πόσο δίκιο είχε.
Αγαπητέ Jimmy, έχοντας τελειώσει αυτή τη μετάφραση, έχοντας έναν κόμπο στον λαιμό, όπως κι εσύ όταν χαιρετούσες για τελευταία φορά τον Βύρωνά σου, προφέρω κι εγώ χαμηλόφωνα και με γαλήνιο τρόπο τρεις μόνο λέξεις:
Σ' ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ
Μιχάλης Πολίτης

Σάββατο 26 Μαρτίου 2016

Colloque international: "Langues sur objectifs spécifiques : perspectives croisées entre linguistique et didactique" 24-25 novembre 2016, Université Grenoble Alpes (Grenoble, France)

APPEL À COMMUNICATIONS

Colloque international
Langues sur objectifs spécifiques : perspectives croisées entre linguistique et didactique
24-25 novembre 2016, Université Grenoble Alpes (Grenoble, France)

Date limite: 30 avril 2016
 

Dans la société actuelle, l’évolution des technologies de l’information et de la communication, la mobilité professionnelle, les énormes avancées technologiques et la mondialisation économique ont entraîné de nouvelles exigences communicatives dans le monde professionnel. C’est dans ce contexte que l’enseignement des langues et cultures de spécialité est devenu l’un des axes prioritaires de la politique de formation et de recherche dans plusieurs universités françaises et étrangères, dont l’université Grenoble Alpes.

Ces nouveaux besoins communicationnels ont fait émerger dans l’enseignement supérieur des formations en langues toujours plus spécialisées, dans des domaines tels que l’économie, le droit, l’ingénierie, la santé, les arts, les sciences et autres. Cette “montée en spécialisation” (Van der Yeught, 2014) est par ailleurs étroitement liée à la professionnalisation croissante des formations universitaires au cours des dix dernières années afin de faciliter l’insertion professionnelle des étudiants.

Face à cet essor des formations professionnalisantes, nous constatons la nécessité d’approfondir la réflexion sur la pédagogie à mener pour ce type d’enseignements.
Plus précisément, les apports de l’EFE (Español para Fines Específicos), du FOS (Français sur Objectifs Spécifiques) et de l’ESP (English for Specific Purposes) sont devenus précieux car ces études constituent actuellement le point de repère d’un grand nombre d’enseignants désireux de développer une pédagogie de la langue de spécialité dans l’enseignement supérieur.

Par ailleurs, nous aimerions nourrir cette réflexion didactique à partir des synergies existantes entre les secteurs LEA (Langues Etrangères Appliquées) et LANSAD (Langue pour Spécialistes d’Autres Disciplines). En effet, les deux formations ont des objectifs communs en ce qui concerne l’utilisation de la langue cible, puisque cette dernière est considérée avant tout comme outil de communication à des fins professionnelles (Crosnier, 2008).

Ce colloque s’inscrit dans une perspective de développement nécessaire d’une didactique des langues sur objectifs spécifiques étant donné le rôle fondamental des langues de spécialité dans la professionnalisation des formations.

3 axes thématiques seront privilégiés :

a) Approches didactiques en langues et cultures de spécialité

Depuis l’apparition de la didactique des langues sur objectifs spécifiques dans le monde anglo-saxon, nous pouvons distinguer cinq phases ayant marqué son développement (Hutchinson y Waters, 1987). La mise en place d’approches et de méthodes diverses au fil de cette évolution nous conduisent à nous interroger sur :

  • l’adéquation et l’intérêt des différentes approches possibles (l’approche terminologique, l’approche centrée sur les textes écrits, l’approche pragmatique communicative, l’approche par tâches, l’approche actionnelle, etc.),
  • les méthodes (la simulation globale, l’étude de cas, la macro-tâche, le projet professionnel, les jeux de rôle, etc.) les plus adéquates pour l’enseignement/apprentissage de la langue de spécialité,
  • les pratiques pédagogiques permettant aux étudiants d’apprendre la langue cible de spécialité dans un contexte d’apprentissage de cette spécialité.
L’objectif est de réfléchir sur les méthodes et les pratiques qui favorisent le développement d’une compétence communicative et culturelle de spécialité permettant aux étudiants d’interagir de façon efficace dans le monde professionnel de la langue et la culture cibles.

b) Corpus et langues de spécialité

L’enseignement des langues de spécialité est en pleine mutation et un nouvel éclairage peut lui être apporté grâce aux « humanités numériques » et en particulier aux corpus. L’intérêt d’une approche par corpus pour l’enseignement des langues de spécialité est indéniable, que ce soit pour la traduction, la constitution de glossaires, la mise en évidence de tournures phraséologiques ou idiomatiques liées à un contexte de communication déterminé, ou bien encore l’étude des collocations et des préférences lexicales ou grammaticales d’une langue à l’autre.
La perspective didactique de ce colloque sur les langues et cultures de spécialité sera l’occasion de réfléchir sur nos pratiques pédagogiques en lien avec l’usage que nous faisons des corpus, et notamment sur les questions suivantes :
  • les types de corpus utilisés dans les différents cours liés aux langues et cultures de spécialité. Comment les constituer et dans quel but ?
  • les avantages et les inconvénients de l’intégration de corpus, en particulier monolingues, dans l’apprentissage d’une langue à visée professionnalisante ou communicationnelle,
  • les stratégies pédagogiques à mettre en œuvre pour exploiter les corpus ; l’approche multilingue dans la didactique des langues et cultures de spécialité,
  • la culture de spécialité dans les discours spécialisés de corpus parallèles ou comparables.

c) La multimodalité dans l’enseignement de la langue de spécialité

L’essor des technologies de l’information et de la communication a entraîné le développement de nouveaux modes et médias de communication. Toutefois, la question de la dimension multimodale de la communication linguistique s’est posée dès les années 1970, lorsque des linguistes comme R Birdwhistell se sont intéressés aux différentes dimensions des discours. Les derniers apports de la recherche sur le langage soulignent sa multimodalité ou multicanalité (Santi S., 1998 ; Cosnier J., 1997).
L’attention portée aux éléments non-verbaux prend aujourd’hui de plus en plus d’importance dans l’analyse de la langue, à la fois dans sa dimension orale (prosodie, gestuelle, mimique, contact visuel, posture, etc.), et dans sa dimension écrite (typographie, ponctuation, contraintes matérielles et formelles du support).
Les recherches sur la multimodalité mettent en évidence des enjeux importants pour les langues de spécialité puisqu’elles visent à identifier les canaux de communication dont les apprenants auront besoin dans leur vie professionnelle et à développer les compétences nécessaires. Les questions abordées seront les suivantes :
  • l’enseignement de langues de spécialité avec des outils et des supports multimodaux,
  • les pratiques pédagogiques innovantes intégrant les nouvelles technologies (comme l’utilisation des plateformes et des réseaux sociaux ; la mise en place des boitiers de vote pour dynamiser les cours magistraux et établir un suivi des apprenants ; la correction dématérialisée des travaux écrits, etc.)
  • le développement de modalités de communication afin de viser de nouvelles pratiques professionnelles,
  • la mise en place d’évaluations multimodales.
Les propositions porteront tout autant sur les aspects théoriques de la question (concepts, hypothèses, définitions, propositions) que sur des exemples concrets de pratiques pédagogiques matérialisant une approche multimodale dans l’enseignement des langues de spécialité.

Pour contacter le comité d'organisation : ilceagremuts-lidilem-