Διαμαρτυρία Δικτύου των κοινών ελληνογαλλικών Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών

ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΟΙΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

---

 RESEAU DES MASTERS FRANCO-HELLENIQUES

 (σε μορφή pdf)

κυρία Άννα Διαμαντοπούλου
Υπουργό
Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
Ανδρέα Παπανδρέου 37
15180 Μαρούσι

Αξιότιμη κ. Υπουργέ,

Στα πλαίσια της διμερούς πανεπιστημιακής συνεργασίας Ελλάδας - Γαλλίας, ελληνικά και γαλλικά Πανεπιστήμια έλαβαν πριν από επτά χρόνια την πρωτοβουλία για την δημιουργία κοινών Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) σε διάφορους τομείς και σήμερα (2010-2011) λειτουργούν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα επτά ελληνογαλλικά ΠΜΣ. Η υλοποίηση των περισσοτέρων εκ των προγραμμάτων αυτών έγινε δυνατή χάρη στην πρόσφατη αλλαγή του προϋπάρχοντος θεσμικού πλαισίου που ρύθμιζε την οργάνωση των μεταπτυχιακών σπουδών στην χώρα μας (Νόμος 3685/2008), η δε λειτουργία τους έγινε εφικτή χάρη στην στήριξη του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας ως και των Υπουργείων Παιδείας και Εξωτερικών της Γαλλίας.

Προ διετίας, με την από 15-9-2008 προκήρυξη του Υπουργείου Παιδείας κατατέθηκαν ένδεκα νέες προτάσεις για τη ίδρυση κοινών ελληνογαλλικών ΠΜΣ. Οι προτάσεις αυτές αξιολογήθηκαν από κοινή ελληνογαλλική επιτροπή των δύο Υπουργείων Παιδείας και εγκρίθηκαν τον Ιούνιο του 2009 τα παρακάτω κοινά ελληνογαλλικά ΠΜΣ: 1) «Διαχείριση Υδρομετεωρολογικών Κινδύνων (Hydrohasards)» Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Université Joseph Fourier Grenoble I, 2) «Διδασκαλία Ξένων Γλωσσών στην Ευρώπη» Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Université Αngers, 3) «Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Κοινωνικό Δίκαιο» Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Université Toulouse I, 4) «Εικονική Πραγματικότητα και Πολυχρηστικά Συστήματα Καλλιτεχνικής Έκφρασης» Ανώτατη Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών - Université Paris VIII, 5) «Mέτωπο της Φυσικής με τα Πειράματα στον Μεγάλο Αδρόνικο Επιταχυντή» Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο - Université Paris XI (Orsay).

Ενώ ακολουθήθηκαν όλες οι τυπικές διαδικασίες και όλες οι υποδείξεις του Υπουργείου Παιδείας, τα πρώτα τέσσερα από τα παραπάνω προγράμματα αναμένουν από τον Αύγουστο του 2010 την έκδοση των απαραίτητων υπουργικών αποφάσεων και τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προκειμένου να αποκτήσουν νομική υπόσταση και να μπορέσουν να λειτουργήσουν. Ειδικότερα, οι υπουργικές αυτές αποφάσεις, τις οποίες προετοίμασε έγκαιρα η Δ/ση Μεταπτυχιακών Σπουδών και Έρευνας του Υπουργείου σας, βρίσκονται για μήνες προς υπογραφή στο γραφείο του υφυπουργού σας, κ. Πανάρετου. Οι αποφάσεις όμως αυτές δεν έχουν ακόμη υπογραφεί, τα Τμήματα των ελληνικών ΑΕΙ που ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την ίδρυση των κοινών αυτών ΠΜΣ, και, ειδικότερα οι συνάδελφοι μέλη ΔΕΠ που ανέλαβαν την ευθύνη της λειτουργίας τους, βρίσκονται σε δεινή θέση, καθώς, μετά από προσπάθειες πολλών μηνών και παρόλο τον χρόνο που αφιέρωσαν για την οργάνωση και λειτουργία των προγραμμάτων αυτών (δαπανώντας μάλιστα εξ ιδίων) είναι άκρως εκτεθειμένοι.

Έχει έτσι δημιουργηθεί, εξαιτίας της προαναφερθείσης άρνησης του Υπουργείου σας, μια ιδιόμορφη, αν όχι παράλογη κατάσταση : α) μερικά από τα προγράμματα αυτά δεν λειτούργησαν καθόλου και οι επιλεγέντες στα γαλλικά ΑΕΙ για την παρακολούθησή τους κατευθύνθηκαν εσπευσμένα από τους Γάλλους συναδέλφους σε άλλα μεταπτυχιακά προγράμματα των Πανεπιστημίων τους, β) κάποια από αυτά δέχτηκαν φοιτητές και άρχισαν να λειτουργούν καθώς, βάσει του προγραμματισμού τους η διδασκαλία το χειμερινό εξάμηνο διεξάγεται στα γαλλικά ΑΕΙ και κατά το εαρινό εξάμηνο στα ελληνικά. Στην περίπτωση αυτή φοιτητές και φοιτήτριες από την Ελλάδα, τη Γαλλία και άλλες χώρες άρχισαν να φοιτούν στην Γαλλία από τον Σεπτέμβριο του 2010 σε ΠΜΣ που έχουν εγκριθεί από το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας αλλά όχι από το Ελληνικό (!!!!) χωρίς καμία κατοχύρωση των σπουδών τους και με κίνδυνο οι σπουδές αυτές να μη μπορέσουν τελικά να αναγνωρισθούν. Είναι προφανές ότι ταυτόχρονα, λόγω της παράλογης αυτής κατάστασης, κάποιοι από εμάς έχουν εκτεθεί απέναντι στους Γάλλους συναδέλφους σε προσωπικό επίπεδο, ενώ υποθηκεύεται η μέχρι σήμερα ελληνογαλλική πανεπιστημιακή συνεργασία και ταυτόχρονα, με την αθέτηση των υποχρεώσεων του Υπουργείου σας απέναντι στα γαλλικά ΑΕΙ, διακυβεύεται η αξιοπιστία και οι διεθνείς μελλοντικές διαπανεπιστημιακές συνεργασίες όλων μας.

Οφείλουμε να σας υπενθυμίσουμε ότι για να ιδρυθούν τα νέα αυτά κοινά ΠΜΣ προηγήθηκαν αποφάσεις Γενικών Συνελεύσεων Τμημάτων, αποφάσεις Συγκλήτων Ειδικής Σύνθεσης των Πανεπιστημίων μας καθώς και η υπογραφή Ειδικών Πρωτοκόλλων Συνεργασίας και Μνημονίων Συνεργασίας μεταξύ των Ελληνικών Πανεπιστημίων και των Πανεπιστημίων της Γαλλίας. Παράλληλα, υπογράφτηκαν και ετέθησαν σε ισχύ διμερείς συμφωνίες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος LLP/Erasmus για την κινητικότητα των μεταπτυχιακών φοιτητών και των διδασκόντων των παραπάνω προγραμμάτων ανάμεσα στα συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια. Η γαλλική πλευρά σεβάστηκε πλήρως τις υποχρεώσεις που προέκυψαν από τα παραπάνω Πρωτόκολλα και Μνημόνια Συνεργασίας, εγκρίνοντας την ίδρυση και λειτουργία των προγραμμάτων αυτών από το τρέχον ακαδημαϊκό έτος. Δεν συνέβη όμως το αυτό και με την ελληνική πλευρά, δημιουργώντας αφενός μεν πληθώρα προβλημάτων, αφετέρου δε προκαλώντας εξαιρετικά δυσμενή σχόλια και αρνητικές αξιολογήσεις για τη φερεγγυότητα τόσο των ΑΕΙ μας όσον και του ελληνικού Υπουργείου Παιδείας. Οφείλουμε ταυτόχρονα να σας ενημερώσουμε ότι η αντίδραση των Γάλλων συναδέλφων μας ήταν ιδιαίτερα έντονη, καθώς ενώ υπήρχαν διαβεβαιώσεις ότι τα προγράμματα θα προχωρούσαν κανονικά και θα λειτουργούσαν από το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011, βρέθηκαν ενώπιον μιας δυσάρεστης έκπληξης μετά την άρνηση του Υφυπουργού σας να προωθήσει τους σχετικούς φακέλους με αποτέλεσμα να είμαστε εκτιθέμενοι στους φοιτητές και τα Ιδρύματά τους.

Από την ελληνική πλευρά βέβαια οι υπεύθυνοι των προγραμμάτων, οι πρυτανικές αρχές των Ιδρυμάτων τους και ο συντονιστής του Δικτύου Ελληνογαλλικών ΠΜΣ, προέβησαν σε μια σειρά ενεργειών ώστε να υπάρξει λύση του προβλήματος από το Υπουργείο σας. Οι προσπάθειες όμως αυτές δεν τελεσφόρησαν ενώ άκαρπα έμειναν επίσης ανάλογα διαβήματα προς το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας που έκαναν οι Γάλλοι υπεύθυνοι των προγραμμάτων, ο Γάλλος πρέσβης στην Αθήνα και η Γαλλίδα Υπουργός Παιδείας.

Στην πρόσφατη θεσμική συνάντηση για την ελληνογαλλική Πανεπιστημιακή Συνεργασία, που πραγματοποιήθηκε, με πρωτοβουλία της Γαλλικής Πρεσβείας στην Αθήνα, την Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011, ο ειδικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας κ. Παπάζογλου μας ανακοίνωσε ότι η έγκριση και η λειτουργία των ελληνογαλλικών ΠΜΣ θα ανήκουν, με το νέο Νόμο-Πλαίσιο, που θα ψηφιστεί τον Απρίλιο του 2011, στην αρμοδιότητα των ΑΕΙ και δεν θα χρειάζεται επομένως η έκδοση Υπουργικής Απόφασης για να αποκτούν νομική υπόσταση. Αυτό φυσικά θα διευκόλυνε ενδεχομένως τη λειτουργία των ιδρυθέντων ήδη ελληνογαλλικών ΠΜΣ (καθώς και αυτών που πρόκειται να συσταθούν στο μέλλον), δεν δίδει όμως άμεση λύση στο σύνθετο πρόβλημα που έχει ήδη δημιουργηθεί με τα τέσσερα νέα ελληνογαλλικά ΠΜΣ που έχουν εγκριθεί πριν από ενάμιση έτος από το Υπουργείο Παιδείας, έχουν νομική υπόσταση στην Γαλλία αλλά δεν υφίστανται στην Ελλάδα.

Επειδή πιστεύουμε ότι είναι αντιφατικό στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης, που το ζητούμενο είναι η εξωστρέφεια των Πανεπιστημίων, η ανάπτυξη σχέσεων διεθνούς συνεργασίας και η προσέλκυση ξένων φοιτητών, το Υπουργείο Παιδείας να αδιαφορεί για την ανάπτυξη των κοινών ελληνογαλλικών ΠΜΣ που συμβάλουν αναμφισβήτητα στην κατεύθυνση αυτή.

Επειδή στο κείμενο διαβούλευσης του Υπουργείου σας για την Εθνική Στρατηγική για την Ανώτατη Εκπαίδευση, δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στην «ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα και της διεθνούς παρουσίας των ελληνικών ΑΕΙ».

Επειδή το Υπουργείο Παιδείας έχει συμπεριλάβει τα τέσσερα νέα ελληνογαλλικά ΠΜΣ στη χρηματοδότηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων από τον τακτικό προϋπολογισμό για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος, και ως εκ τούτου, δεν υφίσταται οικονομικό θέμα (ΦΕΚ 1563/ 24-09-2010).

Επειδή δεν επιθυμούμε να χαρακτηριζόμαστε ως αναξιόπιστοι και αφερέγγυοι, υποθηκεύοντας τις διεθνείς διαπανεπιστημιακές συνεργασίες μας.

Για όλους αυτούς τους λόγους, σας ζητούμε να εκδώσετε άμεσα τις υπουργικές αποφάσεις που είναι απαραίτητες, προκειμένου να αποκτήσουν νομική υπόσταση τα σε εκκρεμότητα τέσσερα προαναφερθέντα ελληνογαλλικά ΠΜΣ. Σε περίπτωση που δεν είσθε σε θέση να το πράξετε και δεν επιθυμείτε την περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνογαλλικής πανεπιστημιακής συνεργασίας, θα σας παρακαλούσαμε να μας ενημερώσετε για να μην επενδύουμε στην προσπάθεια αυτή, εκτιθέμενοι ταυτόχρονα ατομικά και συλλογικά στον γαλλικό ακαδημαϊκό χώρο. Θα θέλαμε ταυτόχρονα να σας επισημάνουμε ότι, σε τελευταία ανάλυση, η υλοποίηση της όποιας στρατηγικής για την διεθνοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας δεν είναι δυνατόν να στηριχθεί στον πατριωτισμό και μόνο κάποιων μελών ΔΕΠ, απαιτεί, εκτός των άλλων και συνέχεια, συνέπεια και συγκεκριμένα μέτρα από την πλευρά του Υπουργείου σας.

Σε αναμονή της απάντησής σας,

Με εκτίμηση

Δημήτριος Γούσιος, καθηγητής. Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Παν. Θεσσαλίας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Αγροτικού χώρου, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Χωρικές δυναμικές και αγροτική χωροταξία» (DYNTAR).

Βύρων Κοτζαμάνης, καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Παν. Θεσσαλίας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Πληθυσμός, Ανάπτυξη, Στρατηγικός σχεδιασμός» (PODEPRO), συντονιστής του Δικτυού κοινών ελληνογαλλικών Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών σπουδών.

Αντώνης Παντελής, καθηγητής, Τμήμα Νομικής, ΕΚΠΑ, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Εξειδικευμένο δημόσιο δίκαιο».

Μιχάλης Πολίτης, Αν. καθηγητής, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Mετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Επιστήμες της Μετάφρασης – Μεταφρασιολογία και Γνωσιακές Επιστήμες» (TRASCO).

Γιάννης Στυλιανού, Αναπλ. καθηγητής, Τμήμας Επιστημών Επιστήμης Υπολογιστών, Παν/μιο Κρήτης, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Πληροφορική».

Γιώργος Τσιρτσής, Αναπλ. Καθηγητής, Πρόεδρος του Τμήματος. Επιστημών της Θάλασσας, Σχολή Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» (BIODIV).

Σωφρόνης Χατζησαββίδης, Καθηγητής, Πρόεδρος του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Παιδαγωγική Σχολή, ΑΠΘ, Διευθυντής του κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Διδακτικές της πολυγλωσσίας και γλωσσικές, εκπαιδευτικές πολιτικές. Διάδοση των γλωσσών και των πολιτισμών σε πολυγλωσσικά και πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα».

Αθανάσιος Λουκάς, Αναπλ. καθηγητής, Πρόεδρος Τμ. Πολιτικών Μηχανικών, Πολυτεχνική Σχολή, Παν/μιο Θεσσαλίας, Διευθυντής του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Διαχείριση Υδρομετεωρολογικών Κινδύνων» (Hydrohasards)

Άγγελος Στεργίου, Καθηγητής, Τμήμα Νομικής/Ν.Ο.Π.Ε, ΑΠΘ, Διευθυντής του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Κοινωνικό Δίκαιο

Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Αναπλ. Καθηγήτρια, Τμήμα Νομικής/Ν.Ο.Π.Ε, ΑΠΘ, αν Διευθύντρια του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Κοινωνικό Δίκαιο» (MDSEC).

Πηγή-Δάφνη Κουτσογιαννοπούλου, Καθηγήτρια, Διευθύντρια Τομέα Ιστορίας του Γαλλικού Πολιτισμού, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ, Διευθύντρια του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Διδασκαλία ξένων γλωσσών στην Ευρώπη: εκπαίδευση στη γλωσσική και πολιτισμική διαφορετικότητα των σχολικών πληθυσμών».

Μαρία-Χριστίνα Αναστασιάδη, Επ. Καθηγήτρια, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ, αν. Διευθύντρια του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Διδασκαλία Ξένων Γλωσσών στην Ευρώπη».

Μάνθος Σαντοριναίος, Επίκουρος Καθηγητής, Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών, Διευθυντής του νέου κοινού ελληνογαλλικού ΠΜΣ «Εικονική Πραγματικότητα και Πολυχρηστικά Συστήματα Καλλιτεχνικής Έκφρασης».